Çinli otomotiv devi… BYD… Yılda 5 milyon araç üretiyor.
110 bin kişinin çalıştığı büyüklükten söz ediyoruz.
Manisa tesislerinde 2 bin 500 Çinli çalışacak… Türk personel hariç.
BYD… Manisa’ya, “Avrupa’ya… Afrika’ya açılacak bir kapı” gözüyle bakıyor.
Gelmişken… Yatırım takvimi ile de ilgilendik. Altyapı çalışması sona erince, fabrikanın temeli atılacak.
Ve… 3 bin kişi çalışacak… 3 vardiya. Fabrika… 6 ayda bitecek… Araçlar, bantlardan inmeye başlayacak. Hedef… İlk yıl 4 milyar dolar ihracat.
***
GİZLİLİK SÖZLEŞMESİ
Fabrika alanı… 1 milyon 600 bin metrekare.
Arazide büyük bir çalışma var.
İş makineleri… Açılan yollar… Sondajlar… Zemin etütleri.
Ancak… Gizlilik sözleşmesi gereği kamuoyu bilgilendirilmiyor.
Bilgi… Sadece Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’da… Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’da… Ve Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi yetkililerinde.
***
ÇİN DEVİ MANİSA’DA
Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek’e, Manisa’ya gelme nedenimi söyledim:
– Eşime otomobil alacağım… Çin malı… BYD… Manisa’da üretilenden.
Eşi Nurcan Hanım ile Ferdi Zeyrek gülmeye başladılar:
– Çok iyi düşünmüşsünüz… Fakat… 2026’nın ikinci yarısından önce alamazsınız.
Manisa’da… Türkiye’nin en büyük otomobil fabrikası kuruluyor.
Manisa… Hani ne derler? “Hacı bekler gibi” fabrika inşaatının bitmesini ve üretimin başlamasını bekliyor.
***
GELECEĞİN MANİSA’SI
Fabrikada çalışanlar… Çinliler… Türkler… Nerede kalacaklar? En az 5 bin kişi.
Başkan Ferdi Zeyrek, “Bize büyük görev düşüyor” dedi:
Yeni konut alanları oluşturuyoruz… Çalışmalarımız Mart’ta, Nisan’da tamamlanır.
Çinlilere de konut lazım… Kendi insanlarımıza da.
Merkez nüfusumuz 420 bin… Ama biz geleceğin, 750 bin nüfuslu Manisa’nın planlarını ve hazırlığını yapıyoruz.
***
ÇİN MAHALLESİ
Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek, “Çin Mahallesi kuracağız” dedi:
Yer belirledik… Proje hazırlığına başladık… Modern bir mahalle olacak.
Çin lokantaları… AVM… Çinliler için eğlence mekanları… Maksat, Çinlilerin harcayacağı para Manisa’da kalsın.
Çinli… Ördek yemeğini sever.
Manisa’da… Pekin ördeği yetiştirilecek çiftlik bile kuruluyor.
***
OSB… “YARINA” HAZIRLANIYOR
Manisa Organize Sanayi Bölgesi de, büyük bir çalışmanın, hazırlığın içinde.
Çinli otomotiv fabrikasının yakınında… OSB’ye ait arazi var.
OSB… Oraya, 8 blokluk yerleşim yeri kuracak.
2 bin 500 kişinin konaklayacağı büyüklükte.
OSB çalışanları için.
***
ELEMAN ARANIYOR
Çinliler… Kendi inşaat şirketini de kuruyorlar.
İnsan kaynakları yöneticisi lazım… İş sağlığı uzmanları… Güvenlik personeli… Muhasebe elemanları… Satış sonrası sorumluları… Bu konuda çalışmalar yapılıyor… Ve görüşmeler.
Çince bilen yöneticiler aranıyor.
Ama… Gizlilik sözleşmesi. Kimseye bilgi verilmiyor.
***
YAN SANAYİ
Bursa’da… Kocaeli, Konya, Ankara’da otomotiv yan sanayi fabrikaları var.
Çinli BYD, ihtiyaçlarını bizim fabrikalardan alacak.
Görüşmeler başlamış.
Tabii… Gizlilik sözleşmesi… Her şey kapalı kapılar arkasında yürütülüyor.
***
ÇİNCE ÖĞRENMEK İSTEYEN ÇOK
Çince… Zor bir dil… Öğrenmek kolay değil.
Hani… Bir fıkra var ya…
Laz… İdam mahkûmu… Son arzusunu sormuşlar.
“Çince öğrenmek istiyorum” demiş.
Manisa’da… Çince öğrenmek isteyen çok.
Yakında özel kurslar başlar.
***
BAŞKAN… “DERSE BAŞLAMIŞ”
Çin’e çok gittim… Pekin’e… Şanghay‘a… Ve başka pek çok şehrine. Otellerin… Yüksek katlı binaların çoğunda… Asansörlerde… “14. kat” düğmesi yoktur.
13. kat vardır… Sonra… 15. kat… “14 es geçilir.”
Çinli, 14‘ü uğursuzluk sayar.
Nedenine gelince;
1… “Yao” diye okunur… “İstemek… İstiyorum” anlamında.
4… “Si” diye okunur… “Ölüm” demektir. 1 ile 4 yan yana gelince… 14… “Ölmek istiyorum.”
O nedenle… Çinliler… 14‘ten uzak dururlar.
Yıllar önce bunu yazmıştım… Çin’e ait bazı örf, adet ve gelenekleri de. Manisa’da… Başkan Ferdi Zeyrek’le ve eşi Nurcan Hanımla sohbet ederken… Gördüm ki;
Ferdi Zeyrek, Çinlilerin, 14 rakamına karşı hassasiyetini biliyor.
Bazı Çin atasözlerini de… Geleneklerini de.
Başkan ve eşi Çin’e hiç gitmemişler… Ama… Ders çalışmaya başlamışlar… Çin tarihi… Çin kültürü… Çin yemekleri… Çince bazı sözler.
“Gitmelisiniz” dedim… BYD üretime başlamadan.
***
FOTOĞRAF SORUNU
Gezdim… Fabrika sahasında… Hayli uzakta yoğun bir altyapı çalışması var… Ama yaklaşamadım… Tam göremedim… Saha çok büyük.
Konteynerler… Konteyner kent gibi… Aradaki mesafe çok… Fotoğraflasam olanaksız.
Sadece… Yolları görebildim… Bulvar… Çalışmalar tam gaz… İş makineleri… Hafriyat taşıyan kamyonlar.
Dedim ya… “Gizlilik sözleşmesi… Yatırım sahasına girmek imkânsız.”
“Sen nasıl girdin?” diye soracak olursanız…
Direksiyonda Tarkan Kayhan… Yanında ben… Arka koltukta Ertuğrul Aytaç… “Yolumuzu kaybettik” dedik… Ve… Fabrika sahasında gezdik.
Kaynak = https://www.sabah.com.tr/yazarlar/donat/2025/02/17/manisada-dev-yatirim